Op maandag 8 januari ging een eerste studie-bijeenkomst door in De Blauwe Bloem in Gent, denktank en proefbuisproject voor de associatieve economie.
Met deze bijeenkomsten willen Luuk Humblet en Mia Stockman andere economische modellen belichten vanuit de associatieve economie. Op maandag 8 januari werd de visie van Yanis Varoufakis belicht, die in een TED-talk in Genève een lans breekt voor democratie in de economie.
Enige kanttekeningen bij de voorstellen van Varoufakis… Zonder twijfel wordt de politiek door de economie gekoloniseerd, zoals Varoufakis opmerkt, omdat we leven in een kapitalistische economie, waar diegenen die het kapitaal bezitten, de macht kunnen uitoefenen. Een economie waar trouwens alles tot koopwaar gemaakt wordt, ook arbeid en grond.
Het zou, vanuit het standpunt van de associatieve economie, beter zijn voor mens en planeet een transitie te maken naar een kapitaaleconomie, waar het kapitaal ter beschikking gesteld wordt aan ondernemers vanuit het geestesleven, het ideeënveld van waaruit ondernemingen ten slotte ontstaan. Laat dit nu net het maatschappelijk veld zijn dat Yanis Varoufakis buiten beschouwing laat: naast economie en politiek is het juist deze derde pijler die de andere twee in evenwicht kan houden: het geestesleven (opvoeding en scholing, gezondheidszorg, wetenschappen, filosofie, kunst, …). In het oude Athene, volgens Varoufakis bakermat van de democratie, was alles gedragen door het getal 3. In een duaal systeem is er altijd rivaliteit en haalt uiteindelijk meestal één de overhand.
Het voorstel van Varoufakis, naar eigen zeggen een liberaal, marxist en keynesiaan, bestaat erin de de uitwassen van de economie een halt toe te roepen door het kapitaal in handen te geven van arbeid en zo de individualiteit te versterken in een globale economie. Vanuit de associatieve economie lijkt het moeilijk uitvoerbaar kapitaal en arbeid te verenigen omdat arbeid idealiter binnen het rechtsleven (politieke veld) zou moet geregeld worden en kapitaal eerder thuishoort binnen het geestesleven, en niet binnen het economisch veld, zodat kapitaal niet alleen figuurlijk maar ook letterlijk een voedingsbodem kan zijn voor de economie.
Dit kan gerealiseerd worden via stichtingen, die het bedrijfskapitaal dragen, daar waar het nu de ondernemers zelf zijn die dit dragen. Op die manier kan een eerlijke (her)verdeling plaatsvinden, kunnen de werkelijke noden van ondernemers erkend en ondersteund worden en kan kapitaal, herleid worden tot zijn intrinsieke waarde, los van macht en misbruik. Overschotten kunnen ingezet worden voor het financieren van scholing, gezondheidszorg, wetenschappelijk onderzoek en kunst.
Een ideale wereld? We dromen er al van..volgende studiebijeenkomst op 5 maart!